Spawanie stali nierdzewnej migomatem to zaawansowana technika łączenia metali, która wymaga odpowiedniego przygotowania i wiedzy. W tym przewodniku przedstawiamy najważniejsze aspekty tej metody, które pomogą zarówno początkującym, jak i doświadczonym spawaczom osiągnąć wysoką jakość połączeń.
Spawanie nierdzewki migomatem wykorzystuje metodę MIG (Metal Inert Gas), polegającą na tworzeniu łuku elektrycznego między drutem spawalniczym a spawanym materiałem. Proces ten jest zabezpieczony osłoną gazową, która chroni spoinę przed utlenianiem. Ta technologia znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle i wśród hobbystów, oferując stosunkowo niski próg wejścia w porównaniu do innych metod.
W nowoczesnych zakładach produkcyjnych coraz częściej wykorzystuje się zrobotyzowane systemy spawalnicze, które zwiększają wydajność i minimalizują ryzyko błędów.
Czym jest spawanie metodą MIG?
Spawanie MIG (Metal Inert Gas) lub MAG (Metal Active Gas) to technika spawania łukowego, gdzie drut elektrodowy jest automatycznie podawany do obszaru spawania. Proces ten charakteryzuje się tym, że drut pełni podwójną funkcję – elektrody i materiału wypełniającego spoinę.
Osłona gazowa, najczęściej w postaci argonu lub mieszanki argonu z helem, chroni obszar spawania przed wpływem atmosfery. Prawidłowe ustawienie prędkości podawania drutu ma zasadnicze znaczenie dla jakości spoiny.
Zalety spawania nierdzewki migomatem
- Wysoka wydajność i szybsze tempo spawania
- Lepsza kontrola nad procesem spawania
- Możliwość spawania elementów o różnej grubości
- Minimalne ryzyko odkształceń termicznych
- Niższe koszty realizacji projektów
- Prosta obsługa urządzeń
Materiały i narzędzia potrzebne do spawania nierdzewki migomatem
Do profesjonalnego spawania stali nierdzewnej niezbędne jest odpowiednie wyposażenie techniczne. Podstawowy zestaw narzędzi powinien zawierać:
- Migomat przystosowany do spawania stali nierdzewnych
- Dyfuzory gazu i dysze gazowe
- Końcówki stykowe dopasowane do średnicy drutu
- Prowadniki drutu
- Szlifierki z tarczami do stali nierdzewnej
- Szczotki ze stali nierdzewnej
- Odtłuszczacze do metali
- Młotek spawalniczy
Wybór odpowiedniego drutu spawalniczego
| Typ drutu | Zastosowanie | Średnica |
|---|---|---|
| ER308L | Stal austenityczna typu 304 | 0,8 mm (cienkie blachy) |
| ER316L | Stal typu 316 z molibdenem | 1,0-1,2 mm (grubsze elementy) |
Znaczenie osłony gazowej
Osłona gazowa stanowi barierę ochronną przed atmosferycznym tlenem i azotem podczas spawania. Najczęściej stosowane gazy to:
- Czysty argon (Ar)
- Mieszanka argonu z 1-2% tlenu
- Mieszanka argonu z 1-3% dwutlenku węgla
- Mieszanka argonu z helem (do 30%) – dla grubszych elementów
Przepływ gazu należy ustawić w zakresie 12-15 litrów na minutę, dostosowując wartość do warunków spawania. Prawidłowa osłona gazowa skutkuje jasną, srebrzystą spoiną bez śladów utlenienia.
Przygotowanie do spawania nierdzewki migomatem
Staranne przygotowanie do spawania stali nierdzewnej migomatem bezpośrednio wpływa na jakość i trwałość połączeń. W porównaniu do stali węglowych, nierdzewka wymaga szczególnej uwagi podczas przygotowań ze względu na specyficzne właściwości fizykochemiczne oraz podatność na utlenianie w wysokich temperaturach.
Metoda MIG/MAG, mimo że przyjazna dla początkujących, wymaga precyzyjnego dopasowania ilości drutu spawalniczego. Niedokładne przygotowanie może skutkować wadami takimi jak porowatość spoiny, pęknięcia czy niepełne przetopu. Przy stali nierdzewnej błędy są trudniejsze do naprawienia i mogą obniżyć odporność korozyjną materiału.
Jak przygotować powierzchnię do spawania?
- Dokładne oczyszczenie powierzchni z zanieczyszczeń, tłuszczów i olejów
- Użycie dedykowanych rozpuszczalników bez zawartości chloru
- Mechaniczne oczyszczenie powierzchni szczotkami ze stali nierdzewnej
- Unikanie narzędzi ze stali węglowej
- Ukosowanie brzegów pod kątem 30-45 stopni dla elementów powyżej 3 mm
- Pozostawienie progu o wysokości 1-1,5 mm
- Stępienie ostrych krawędzi
Ustawienia parametrów spawania
| Średnica drutu | Natężenie prądu | Napięcie |
|---|---|---|
| 0,8 mm | 60-120 A | 18-20 V |
| 1,0 mm | 80-160 A | 20-22 V |
| 1,2 mm | 100-200 A | 22-24 V |
Prędkość podawania drutu powinna być zsynchronizowana z prędkością spawania. Dla spawania w pozycji pionowej w górę (PF) należy obniżyć natężenie prądu o 10-15% w stosunku do pozycji podolnej (PA). Wyższe wartości indukcyjności niż przy stali węglowej zapewniają stabilność łuku i minimalizują odpryski.
Jak unikać przegrzania podczas spawania?
Nadmierne ciepło podczas spawania nierdzewki migomatem może prowadzić do uwrażliwienia materiału na korozję międzykrystaliczną, utraty pierwiastków stopowych oraz odkształceń. Podstawą prawidłowego procesu jest zastosowanie parametrów prądu o 20-30% niższych niż przy spawaniu stali węglowych o podobnej grubości.
- Wykonywanie krótkich odcinków z przerwami na ostygnięcie materiału
- Stosowanie technologii pulsacyjnej z automatycznym przerywaniem wysokiego natężenia prądu
- Wykorzystanie płytek chłodzących z miedzi lub aluminium za obszarem spawania
- Montaż radiatorów tymczasowych przy większych elementach
- Monitorowanie temperatury międzyściegowej termometrami bezdotykowymi
Bezpieczeństwo i kontrola jakości w spawaniu nierdzewki migomatem
Spawanie stali nierdzewnej migomatem wymaga szczególnej uwagi w zakresie bezpieczeństwa ze względu na szkodliwe opary zawierające związki chromu i niklu. Niezbędna jest również systematyczna kontrola jakości spoin, która zapewnia trwałość połączeń w zastosowaniach przemysłowych.
Środki ochrony osobistej podczas spawania
- Przyłbica spawalnicza z filtrem automatycznym (stopień zaciemnienia 10-13)
- Rękawice spawalnicze ze skóry odporne na wysoką temperaturę
- Odzież z materiałów trudnopalnych lub impregnowanej bawełny
- Fartuch spawalniczy lub komplet ze skóry
- Buty ze wzmocnionym noskiem
- Maska z filtrami lub aparat oddechowy z wymuszonym obiegiem powietrza
Badania nieniszczące spoiny
| Metoda badania | Zastosowanie |
|---|---|
| Badanie wizualne (VT) | Ocena równomierności lica, podtopień, profilu spoiny |
| Badanie penetracyjne (PT) | Wykrywanie mikroskopijnych pęknięć powierzchniowych |
| Badanie ultradźwiękowe (UT) | Analiza wewnętrznych nieciągłości materiału |
| Badanie radiograficzne (RT) | Uwidocznienie wewnętrznych defektów na kliszy |
