Poznaj świat obrabiarek konwencjonalnych – narzędzi, które mimo rozwoju automatyzacji, nadal stanowią podstawę wielu procesów produkcyjnych. Dowiedz się, jakie możliwości oferują te maszyny oraz w jakich branżach znajdują zastosowanie.
Czym są obrabiarki konwencjonalne?
Obrabiarki konwencjonalne to maszyny stosowane w procesach obróbczych, głównie w obróbce skrawaniem, wymagające manualnej obsługi przez doświadczonego operatora. W przeciwieństwie do maszyn sterowanych numerycznie (CNC), bazują na bezpośrednim sterowaniu przez człowieka, który odpowiada za regulację parametrów pracy, prowadzenie narzędzia oraz kontrolę procesu obróbki.
Technologia obróbki skrawaniem przy użyciu obrabiarek konwencjonalnych polega na mechanicznym usuwaniu materiału w celu nadania przedmiotowi pożądanego kształtu. Operatorzy wykorzystują wiedzę techniczną oraz doświadczenie do wykonywania skomplikowanych operacji. Maszyny te cechuje prostsza budowa w porównaniu do obrabiarek numerycznych, co przekłada się na niższy koszt zakupu oraz łatwiejsze utrzymanie.
Podstawowe rodzaje obrabiarek konwencjonalnych
- Tokarki konwencjonalne – służą do obróbki przedmiotów poprzez ich obracanie wokół własnej osi, umożliwiając toczenie, wiercenie, gwintowanie i wytaczanie
- Frezarki konwencjonalne – pozwalają na obróbkę płaszczyzn i rowków, dostępne w wersjach poziomych i pionowych
- Wiertarki konwencjonalne – przeznaczone do wykonywania otworów, występują jako stołowe, kadłubowe i promieniowe
- Gwinciarki – specjalistyczne maszyny do wykonywania gwintów
- Dłutownice – służą do obróbki powierzchni wewnętrznych
- Szlifierki – wykorzystywane do precyzyjnej obróbki powierzchni
Zalety i wady obrabiarek konwencjonalnych
| Zalety | Wady |
|---|---|
| Elastyczność operacyjna | Mniejsza powtarzalność detali |
| Niższy koszt zakupu i utrzymania | Wymagane wysokie kwalifikacje operatorów |
| Idealne do produkcji jednostkowej | Dłuższy czas produkcji |
| Łatwość modyfikacji procesu | Trudność w wykonywaniu złożonych kształtów |
Zastosowanie obrabiarek konwencjonalnych w przemyśle
Obrabiarki konwencjonalne znajdują szerokie zastosowanie w różnych sektorach przemysłu, gdzie precyzyjne formowanie i kształtowanie materiałów odgrywa istotną rolę. Proces obróbki bazuje na wykorzystaniu narzędzi sterowanych ręcznie przez operatora, co sprawdza się przy produkcji jednostkowej i krótkich seriach.
W przemyśle maszynowym, motoryzacyjnym, lotniczym oraz elektronicznym stanowią podstawowe wyposażenie warsztatów i zakładów produkcyjnych. Sprawdzają się w realizacji zadań niewymagających pełnej automatyzacji, gdzie liczy się elastyczność procesu oraz możliwość szybkiego wprowadzania zmian podczas obróbki.
Obróbka skrawaniem w produkcji
Obróbka skrawaniem przy użyciu obrabiarek konwencjonalnych stanowi fundament wielu procesów produkcyjnych. Technologia ta polega na mechanicznym usuwaniu nadmiaru materiału w celu uzyskania pożądanego kształtu i wymiarów detalu. Zakłady produkcyjne stosują te maszyny szczególnie przy krótkich seriach lub gdy wymagana jest częsta zmiana parametrów obróbki.
Rola obrabiarek w edukacji technologicznej
Obrabiarki konwencjonalne pełnią funkcję dydaktyczną w kształceniu technicznym. W warsztatach szkolnych i laboratoriach uczelnianych przyszli inżynierowie i technicy uczą się podstaw projektowania procesów technologicznych, doboru parametrów skrawania oraz właściwej obsługi narzędzi. Praca na tych maszynach rozwija zmysł techniczny, precyzję oraz zdolność rozwiązywania problemów praktycznych.
Retrofitting obrabiarek konwencjonalnych
Retrofitting obrabiarek konwencjonalnych to proces modernizacji starszych maszyn poprzez implementację nowoczesnych elementów sterowania i automatyzacji. Pozwala przekształcić tradycyjne obrabiarki manualne w urządzenia posiadające częściowe lub pełne funkcje sterowania numerycznego, bez konieczności wymiany całej maszyny.
Modernizacja zazwyczaj obejmuje montaż systemów elektronicznego pomiaru położenia, cyfrowych wyświetlaczy parametrów, serwonapędów, nowoczesnych układów sterowania oraz systemów komputerowych umożliwiających programowanie zadań. Zakres modernizacji może być dostosowany do potrzeb i możliwości finansowych przedsiębiorstwa.
Korzyści z modernizacji obrabiarek
- Zwiększenie dokładności i powtarzalności produkcji
- Automatyzacja procesów i redukcja czasu produkcji
- Minimalizacja błędów wynikających z czynnika ludzkiego
- Wydłużenie żywotności maszyn
- Niższe koszty w porównaniu do zakupu nowych obrabiarek CNC
- Zwiększona uniwersalność – możliwość wykonywania zarówno prostych, jak i złożonych operacji
- Aspekt ekologiczny – przedłużenie cyklu życia maszyn
Przykłady firm oferujących retrofitting
| Firma | Specjalizacja |
|---|---|
| Abplanalp | Modernizacja tokarek i frezarek z systemami Fanuc |
| Remmasz | Kompleksowe projekty modernizacji i częściowe udoskonalenia |
| APX Technologie | Retrofitting z systemami Siemens i Heidenhain |
| JFO | Modernizacja własnych produktów i maszyn innych producentów |
| CNC Retrofit | Przekształcanie frezarek w centra obróbcze |
Porównanie obrabiarek konwencjonalnych i CNC
Obrabiarki konwencjonalne wymagają manualnej obsługi wykwalifikowanego operatora, podczas gdy maszyny CNC działają w oparciu o sterowanie komputerowe. Ta fundamentalna różnica wpływa na precyzję wykonania i zakres możliwych do realizacji zadań. Maszyny konwencjonalne sprawdzają się przy produkcji jednostkowej i prototypowaniu, natomiast systemy CNC dominują w produkcji seryjnej, gdzie istotna jest powtarzalność parametrów.
Różnice w technologii i zastosowaniach
- Sterowanie – manualne vs. komputerowe
- Precyzja – zależna od operatora vs. stała, programowalna
- Zastosowanie – produkcja jednostkowa vs. seryjna
- Złożoność operacji – podstawowe vs. zaawansowane
- Wymagane kwalifikacje – doświadczenie praktyczne vs. umiejętności programowania
Koszty i dostępność na rynku
Obrabiarki konwencjonalne oferują znaczącą przewagę cenową – ich koszt jest nawet kilkakrotnie niższy od odpowiedników CNC. Niższe są również wydatki związane z eksploatacją i konserwacją. Na polskim rynku dostępne są zarówno nowe, jak i używane maszyny renomowanych producentów, takich jak TOS, DMT-Kern czy Bernardo.
Warto zaznaczyć postępujące zmiany rynkowe – producenci stopniowo ograniczają ofertę maszyn konwencjonalnych na rzecz systemów CNC. W przypadku specjalistycznych obrabiarek, jak dłutownice czy wytaczarki konwencjonalne, dostępność nowych urządzeń jest ograniczona, co skłania firmy do zakupu używanego sprzętu lub modernizacji posiadanego parku maszynowego.