Wiertła hss co to znaczy – wszystko, co musisz wiedzieć

Planując zakup narzędzi do obróbki metali, warto poznać specyfikę wierteł HSS, które wyróżniają się wyjątkową wytrzymałością i wszechstronnością zastosowania. Sprawdź, jakie właściwości posiadają te specjalistyczne narzędzia i który rodzaj najlepiej sprawdzi się w Twoich projektach.

Co to są wiertła HSS?

Wiertła HSS (High Speed Steel) to narzędzia ze stali szybkotnącej, które zrewolucjonizowały przemysł obróbki metali. Wyróżniają się wysoką twardością oraz odpornością na temperatury powstające podczas intensywnego wiercenia. Ta kombinacja właściwości pozwala zachować ostrość i wydajność nawet przy długotrwałym użytkowaniu.

Stal szybkotnąca zawiera pierwiastki takie jak wolfram, molibden, wanad i chrom. Taki skład chemiczny umożliwia pracę z wysokimi prędkościami obrotowymi bez ryzyka przegrzania. Wiertła HSS sprawdzają się w wierceniu otworów w różnych materiałach – od metali, przez drewno, po tworzywa sztuczne.

Definicja i charakterystyka wierteł HSS

HSS (High Speed Steel) to stal szybkotnąca zaprojektowana do pracy w wysokich temperaturach. Wiertła z tego materiału zachowują twardość nawet przy temperaturach do 600°C, co ma znaczenie podczas wiercenia w twardych materiałach.

• Twardość w skali Rockwella – 62-65 HRC
• Spiralne rowki odprowadzające wióry
• Precyzyjnie zaprojektowany kąt ostrza tnącego
• Doskonała wytrzymałość mechaniczna
• Odporność na ścieranie

Zastosowanie wierteł HSS w przemyśle

Wiertła HSS znajdują zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, gdzie wymagana jest precyzyjna obróbka metali.

• Przemysł motoryzacyjny – wiercenie w blokach silników i ramach
• Lotnictwo – tworzenie otworów w komponentach z aluminium i stopów tytanu
• Przemysł stoczniowy – obróbka grubych płyt stalowych
• Produkcja przemysłowa – wiercenie w różnych materiałach metalowych
• Warsztaty mechaniczne – uniwersalne zastosowanie do różnych materiałów

Rodzaje wierteł HSS

Wiertła HSS występują w kilku wariantach, różniących się wykonaniem i składem stopu. Każdy typ posiada specyficzne właściwości, umożliwiające dobór odpowiedniego narzędzia do konkretnego zastosowania.

Wiertła HSS-R, HSS-G, HSS-E i HSS-E-PM

Wiertła HSS z dodatkiem kobaltu

Wiertła HSSCo lub HSS-Co zawierają 5-10% kobaltu, co znacząco poprawia ich parametry użytkowe. Osiągają temperatury pracy do 650°C, zachowując właściwości tnące podczas intensywnego wiercenia.

• Zwiększona odporność termiczna
• Doskonałe do obróbki stali nierdzewnej
• Skuteczne przy wierceniu w stopach tytanu i niklu
• Wydłużona żywotność
• Możliwość wielokrotnego ostrzenia

Powłoki specjalne wierteł HSS

Technologia powłok specjalnych znacząco podnosi wydajność i żywotność wierteł HSS. Naniesienie cienkich warstw materiałów o wyjątkowych właściwościach zwiększa odporność na wysokie temperatury, ścieranie oraz korozję. Standardowe wiertła HSS zyskują dzięki temu ulepszone parametry pracy w wymagających warunkach.

• Azotek tytanu (TiN) – zwiększa twardość powierzchniową
• Węglikoazotek tytanu (TiCN) – poprawia odporność na ścieranie
• Azotek tytanu i aluminium (TiAlN) – podnosi wytrzymałość termiczną
• Większe prędkości wiercenia
• Rzadsza wymiana narzędzi

Powłoka HSS-TiN i jej zalety

Wiertła HSS-TiN wyróżniają się charakterystyczną złotą powłoką z azotku tytanu. Ta warstwa zwiększa twardość powierzchni do około 2300 HV (twardość Vickersa), zapewniając trzykrotnie wyższą odporność na ścieranie w porównaniu do standardowych wierteł HSS.

• Odporność termiczna do 700°C
• Zmniejszony współczynnik tarcia
• Efektywniejsze odprowadzanie wiórów
• Precyzyjne wiercenie w stalach konstrukcyjnych
• Wysoka skuteczność w stopach aluminium i żeliwie

Wiertła HSS-Co i ich zastosowanie

Wiertła HSS-Co zawierają 5-10% kobaltu, co znacząco poprawia ich właściwości termiczne i mechaniczne. Odporność na temperatury sięgające 650°C oraz wzmocnione krawędzie tnące sprawiają, że są niezastąpione przy obróbce materiałów trudno skrawalnych.

Jak wybrać odpowiednie wiertło HSS?

Dobór właściwego wiertła HSS determinuje jakość wykonanych otworów oraz efektywność procesu wiercenia. Przy wyborze należy uwzględnić średnicę, długość, kształt końcówki oraz jakość wykonania narzędzia. Istotny jest również rodzaj obrabianego materiału – inne parametry będą wymagane przy stali nierdzewnej, a inne przy aluminium czy tworzywach sztucznych.

Kryteria wyboru wierteł HSS

• Kąt wierzchołkowy – 118° do standardowych prac, 135° do twardszych materiałów
• Średnica – precyzyjny dobór z dokładnością do 0,01 mm
• Typ wiertła – od podstawowych HSS-R do zaawansowanych HSS-E-PM
• Klasa tolerancji – oznaczenia h7, h8 dla najwyższej precyzji
• Producent – gwarancja powtarzalnej jakości

Dopasowanie wiertła do materiału